Ο Νευροεκφυλισμός ή αλλιώς νευροεκφύλιση είναι μία έννοια που αφορά το νευρικό σύστημα και συγκεκριμένα την απώλεια δομής ή λειτουργίας των νευρικών κυττάρων.
Ας ρίξουμε μία ματιά τι πραγματικά συμβαίνει στον οργανισμό μας κατά τη νευροεκφύλιση:
Οι νευρώνες αποτελούνται από ένα κυτταρικό σώμα, στο οποίο βρίσκονται οι δενδρίτες οι οποίοι συλλέγουν τα σήματα που στέλνονται στο κύτταρο, και από τον νευράξονα που μεταδίδει το σήμα. Ο νευράξονας περιβάλλεται από ένα προστατευτικό σώμα που ονομάζεται μυελίνη και η οποία εξασφαλίζει τη μετάδοση του μηνύματος. Εάν υπάρξει φλεγμονή ή οποιαδήποτε άλλη αιτία, θα ξεκινήσει μία διαδικασία σταδιακής αποδόμησης της μυελίνης με αποτέλεσμα σιγά σιγά να αρχίσει και η φθορά του άξονα με τελική απόρροια να κοπεί ο άξονας και να σταματήσει η μεταφορά του σήματος. Τότε έχουμε νευροεκφύλιση καθώς έχει ξεκινήσει η αλλοίωση στα νευρικά κύτταρά και δεν μπορεί να επιδιορθωθεί.
Η νευροεκφύλιση, ουσιαστικά, αποτελεί μία περίπλοκη έννοια που χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει νοσήματα του νευρικού συστήματος, στα οποία παρουσιάζεται προοδευτική απώλεια των κυττάρων του νευρικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένου και του κυτταρικού θανάτου. Μερικά χαρακτηριστικά νευροεκφυλιστικά νοσήματα αποτελούν τα παρακάτω:
- Νόσος Πάρκινσον
- Άνοια
- Νόσος Αλτσχάιμερ
- Σκλήρυνση κατά πλάκας.
Όλες οι παραπάνω είναι νευροεκφυλιστικές ασθένειές στις οποίες όμως διαφέρουν τα σημεία των νευρώνων που έχουν εκφυλιστεί και κατ΄ επέκταση και τα συμπτώματα.
Πιθανά αίτια των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής , όπως κάπνισμα, διατροφή, ο διαβήτης, η υπέρταση καθώς και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, τα παραπάνω αποτελούν παράγοντες κινδύνου και τα πραγματικά αίτια είναι άγνωστα. Υφιστάμενε θεραπείες για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα είναι περιορισμένες ενώ επικεντρώνονται κυρίως στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Στην αντίπερα όχθη της νευροεκφύλισης είναι η νευροπροστασία. Όσο αυξάνονται στον οργανισμό οι νευροπροστατευτικοί μηχανισμοί τόσο επιβραδύνεται η νευροεκφύλιση. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την ισορροπία μεταξύ τους σαν μία τραμπάλα όπου όσο προχωράει η νευροεκφύλιση τόσο αυξάνεται η παραγωγή των νευροπροστατευτικών μορίων. Mε τον όρο νευροπροστασία εννοούμε την διατήρηση της δομής και λειτουργίας των νευρώνων. Οι νευροπροστατευτικοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν την ενεργοποίηση συγκεκριμένων υποδοχέων, αλλαγές στη ενεργότητα των ενζύμων στους νευρώνες και την σύνθεση/έκκριση διαφορετικών ενεργών μορίων συμπεριλαμβανομένου των αντιφλεγμονώδες και των αντιοξειδωτικών μορίων. Τέλος, μελέτες έχουν δείξει ότι η διατροφή παίζει κυρίαρχο ρόλο στην νευροπροστασία καθώς συστατικά συγκεκριμένων φαγητών έχουν νευροπροστατευτικό ρόλο ενεργοποιώντας τους αντίστοιχους μηχανισμούς.
Εν κατακλείδι, κατανοώντας τη νευροεκφύλιση μπορούμε να αντιληφθούμε πρόκειται για «πολλαπλά χτυπήματα» στα νευρικά κύτταρα. Συνεπώς οι νευροπρασταία πρέπει να παρέχετε επαρκώς και αδιαλείπτως.
